Overweging van Jan Groot, zondag 27 juli 2025.
Eerste lezing: Genesis 18, 20-32
Evangelie: Lucas 11, 1-13
Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je alle overwegingen.
Verkondiging
Als ik nu zou rondvragen: ‘wat vind jij ten hemel schreiend’,
dan zou dat heel wat verdrietigheid
naar boven roepen. ……
Soms, in een gezin, een familie,
gebeurt er zoveel ergs tegelijkertijd of achter elkaar;
‘houdt het dan nooit op’, zeggen we dan met een diepe zucht.
Of je hoort van een tragisch ongeluk
met buitenstaanders als volstrekt onschuldige slachtoffers;
achterblijvers, buurtgenoten, klasgenoten
leggen dan op de rampplek bloemen neer, steken kaarsen aan,
houden samen – machteloos - een stille tocht.
Het rondvragen zou ongetwijfeld en misschien wel het eerst
bij de wereld van vandaag terecht komen:
het gruwelijke oorlogsgeweld her en der,
de haast dagelijkse beelden
van al die wanhopige, opgejaagde onschuldige mensen-met-honger,
die geen kant op kunnen.
Ja, er is veel, teveel, dat ons door de ziel gaat,
dat naar omhoog huilt, ‘ten hemel’ schreit.
En dus wordt er ook altijd weer gebeden,
in moskeeën, synagogen en kerken,
op straat of in binnenkamers:
gebeden voor slachtoffers, voor nabestaanden.
Wat is dat toch een kostbare menselijke uitingsmogelijkheid
van solidariteit en genegenheid: bidden voor een ander!
Kijk eens met me mee in de lezingen van vandaag:
hoe bidden in zijn werk kan gaan.
Eerst was er Abraham.
Hij is in een bid-gesprek met God
over de toekomst van de stad Sodom.
Er zijn ‘niet-schuldigen’ in die stad,
‘rechtvaardigen’ wordt er ook wel vertaald.
Abraham is voor hen als een ware advocaat,
een meester in het afdingen.
Hij weet het aantal dat voor de redding nodig is
bij God van vijftig terug te praten tot tien.
Abraham bidt voor de rechtvaardigen,
en daarmee ook om een nieuw kans voor héél de stad.
De goeden mogen niet lijden onder de slechten,
erkent de God van Israël aan Abraham.
Ik moet dan meteen denken aan wat er in Gaza gebeurt.
Een paar miljoen onschuldige mensen worden uit wraak
over één kam geschoren met de moordenaars van Hamas.
Dat is de Bijbelse God van Israël een gruwel!
En dan naar Lucas.
Onderweg naar Jerusalem zien de leerlingen Jezus bidden
en dat is kennelijk zo indrukwekkend en aanstekelijk,
dat ze hem vragen: ‘Heer, leer ons bidden’.
Ze kenden dat wel, bidden, natuurlijk, van huis uit,
maar zoals Jezus bidt .. dat is kennelijk ánders, nieuw.
Bidden gaat vaak met woorden, daar zijn we mensen voor,
En Jezus leert ze dan nieuwe woorden …
“‘Vader’ (om te beginnen),
laat uw naam geheiligd worden,
en laat uw koninkrijk komen.
Geef ons dagelijks het brood dat we nodig hebben.
Vergeef ons onze zonden,
want ook wijzelf vergeven iedereen
die ons iets schuldig is.
En breng ons niet in beproeving”.
En Jezus tekent God daarna als een Vriend
bij wie je altijd terecht kunt,
dag en nacht, te pas en te onpas, …, blijf maar aandringen:
‘Vraag en er zal je gegeven worden’.
Maar …… daar, in dat laatste zinnetje,
wringt voor veel mensen precies de schoen.
Dat vragen wordt dan heel concreet verstaan,
en een god die niet ‘levert’, die niet geeft wat we vragen
heeft voor velen afgedaan.
Maar zo blijkt het niet te werken.
Het is alleszeggend hoe Jezus vandaag eindigt:
“vraag om ‘de heilige Geest’,
en zij zal je gegeven worden’.
Dat slot raakt me, ik heb het nooit eerder zo scherp gezien.
Bidt om de heilige Geest, om de gezindheid van Jezus,
en dát zal nooit vergeefs zijn.
‘Vraaggebed’, ‘smeekgebed’ is, direct of indirect,
altijd ‘bidden voor mensen’, voor anderen en voor onszelf:
vragen om welzijn, om léven, zo goed en zo kwaad als dat gaat.
Voor iemand bidden is eerst en vooral
een uiting van genegenheid, van tederheid haast.
Het gaat niet om het resultaat, al hoop je zielsveel
dat de situatie van de ander zich ten goede keert.
Het is zo oud als de wereld
en zo kostbaar als ik weet niet wat:
voor een ander bidden, in de voorbeden in de liturgie bijvoorbeeld,
of bij jezelf,
of een kaarsje voor iemand opsteken!
Eén concreet voorbeeld van bidden nog:
het kerkasiel in de Open Hof-kerk in Kampen
voor het Oezbeekse gezin Babayants;
ze zijn al ruim tien jaar in Nederland en dreigen uitgezet te worden.
Sinds november vorig jaar (!) wordt er daar
voor hen gebeden, ononderbroken, dag en nacht.
Wat zal hen dat goed doen!
Het kerkasiel is een voortgaande, voort-durende kerkdienst
die wordt gedragen
door mensen uit het hele land, ook uit ons midden.
Laat het onder ons nooit ophouden:
voor anderen bidden!
Blijf de hemel te hulp roepen
omdat het lot van velen om te huilen is!