Overweging van Josephine van Pampus op Palmpasen, 24 maart 2024

Lezing: Palmpasenverhaal, bewerking voor kinderen

Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.

Hier vind je andere overwegingen (en hier de overwegingen tot april 2023).

OVERWEGING

Ingehaald als een koning, Hosanna ! jubelde en juichte de menigte die vóór Hem uitliep en achter Hem aan. Hosanna! de gezegende, een redder die is gekomen in de naam van de Heer!  Hosha Na - het betekent heel simpel "Help nu, Help toch. Red, verlos, alsjeblieft !". Maak van de chaos van ons bestaan weer een mensenland. Maak ons toch weer tot zinsverband. Geef zin, betekenis, richting in het leven. Help ons toch, Jezus, Hosha Na!
Maar niet iedereen roept zo. Wanneer jouw leven geen chaos is, wanneer jij alles op een rijtje hebt, je geen zorgen hoeft te hebben om jouw bed, bad en brood, lieve mensen hebt om je heen, gezond bent van lijf en geest, wat zal je dan roepen: Hosha Na?
Verstijfd en verbaasd staan die inwoners van Jeruzalem toe te kijken naar deze losgeslagen bende. Wat gebeurt hier? En dan komt de hele stad in beweging. Een aardbeving, staat er eigenlijk. Alsof mensen worden wakker geschud. Wie is die man? Waar staat Hij voor? Wat komt Hij doen? Wat betekent dat: 'Hosanna, gezegende in de naam van Heer' ?

Het antwoord komt direct.
Nog voordat het stof weer in de stad kan neerdalen doet Jezus precies wat ze hem roepen; Hosha Na, red ons, help ons.
Het veroorzaakt de volgende aardbeving, de volgende reuring om wat Hij ziet en waarom Hij huilt. Tranen over Jeruzalem huilt Hij, zoals Jesaja van weleer. Hoe heeft het letterlijk in Godsnaam zover kunnen komen dat een mens een ander mens de weg verspert naar bevrijding, naar leven?
Hosha Na... Ja, Hij zal ze redden, Hij zal ze verlossen. Het is bittere noodzaak ook al hebben de mensen zelf niet eens door waar ze om roepen. Redding, verlossing: maar menslief, waar wil je eigenlijk verlost van worden? Waarvan wil je losgemaakt worden? Wil je wel loslaten wat je vertrouwd is aan gewoonten en regels, waarvan je denkt het allemaal goed te doen? Waar roep je eigenlijk om? Beséf je wel wat je vraagt?

Geen glimlach, geen woord, geen handgebaar keurt Hij de menigte die hem toe staat te juichen waardig. Alleen die blik, strak vooruit, doelgericht. Regelrecht trekt Hij door naar de tempel, mept de geldwisselaars er uit en maakt zo de weg vrij naar de Eeuwige voor wie geen cent te makken heeft. Hoezo Hosanna roepen terwijl ze zelf geen poot uitsteken?
Strak vervolgt hij zijn weg. Dóór Jeruzalem heen.
Dóór de tempel heen.
Betanië – daar moet hij zijn. Beth Anie. Letterlijk: het huis van de armen.
En ieder die hem daarin niet kan volgen blijft achter in Jeruzalem.
Verweesd, ontgoocheld, ongelovig met een verlepte tak in de hand.
Hoezo Hosanna roepen en zelf zoveel mensen in het donker laten?
Gezegende in de naam van de Heer... Wie is die man toch?
Je kan hem als een koning binnenhalen, maar zijn koninklijkheid is van een weergaloze zachtmoedigheid tot een haast genadeloze scherpte. Hij gaat Zijn weg, regelrecht over mantels en onder palmtakken door naar de plek waar Hij moet wezen: bij God en mens. Deze koning van Godswege kiest goddelijke wegen die je misschien niet voor mogelijk had gehouden. Onbekend, ongekend en ja, voor sommigen onbemind. Voor wie dacht deze koning binnen te kunnen halen naar eigen plan zal het merken. Hij zal verlossen, daarvoor is hij gekomen, en dat losmaken kan jou en mij nog wel eens meer pijn doen dan je lief is.

Dat is een hard gelag voor al diegene die zo hadden gehoopt op een koning die korte metten met de Romeinen zou maken. Een beeld waarvan mensen ook nu nog steeds dromen met een uitspraak waar ik een bloedhekel aan heb: "als Jezus nog geleefd had, dan..."  En dan volgt er van alles wat iemand niet bevalt en waar Jezus in hun ogen vast wel korte metten mee gemaakt zou hebben.
"Als Jezus nog geleefd had, dan had de kerk er anders uitgezien".  "Als Jezus nog geleefd had was er geen conflict in Gaza. "als Jezus nog geleefd had, dan...".

Verschuil je niet achter Jezus, verschuil je niet achter God. Je mag niet achterover leunen en de boel overlaten aan God en zijn veelgeliefde kind. Wij leven verder op Zijn schouders. We zijn als het ware de dwergen die op de rug van de reus een stukje verder mogen kijken, en deze wereld te redden, los te maken van waar mensen in verstrikt dreigen te raken.
Afgelopen week zette iemand mij op het spoor van een citaat uit het dagboek van Etty Hillesum, Het verstoorde leven. Tweede Wereldoorlog. Ze schrijft daar in een weergaloos ontroerend gebed – 80 jaar oud en nog zo ongelofelijk actueel. In ik citeer:

Het zijn bange tijden, mijn God.
Vannacht was het voor het eerst,
dat ik met brandende ogen slapeloos in het donker lag
en er vele beelden van menselijk lijden langs me trokken.
Ik zal je een ding beloven, God,
ik zal mijn zorgen voor de toekomst
niet - als even zovele zware gewichten - aan de dag van heden hangen …
iedere dag heeft nu aan zichtzelf genoeg.
Ik zal je helpen, God, dat je het niet in mij begeeft,
maar ik kan van te voren nergens voor instaan.
Maar dit ene wordt me steeds duidelijker: dat jij ons niet kunt helpen,
maar dat wij jou moeten helpen en door dat laatste helpen we onszelf.
En dit is het enige wat we in deze tijd kunnen redden
en ook het enige waar het op aan komt: een stukje van jou in onszelf, God.
En misschien kunnen we ook eraan meewerken
jou op te graven in de geteisterde harten van anderen….
Je zult ook nog wel eens schrale tijden in mij beleven, mijn God,
niet zo krachtig gevoed door mijn vertrouwen,
maar geloof me, ik zal voor je blijven werken
en ik zal je trouw blijven en je niet verjagen van mijn terrein.’

Hosanna! De man, de mens, die óns in beweging zet om Zijn werk te voltooien. Amen