Overweging van Hans Schoorlemmer in de viering op de 5e zondag van Pasen, 28 april 2024
Lezingen: 1e brief van Johannes 4,7-12; Johannesevangelie 15,1-8
Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je andere overwegingen (en hier de overwegingen tot april 2023).
Overweging
Over anderhalve week is het Hemelvaart, over drie weken Pinksteren. En in de aanloop naar deze feesten neemt het evangelie van Joannes ons mee naar Witte Donderdag, naar het avondmaal, waar Jezus zijn leerlingen voorbereidt op zijn afscheid… En wij? Stel je maar voor dat wij daar met de leerlingen aan tafel zitten en worden voorbereid op de tijd dat Hij niet meer bij ons is, op de tijd waarin we nu leven… Dan zegt Jezus: “Ik ben de ware wijnstok en mijn vader is de wijnbouwer. Iedere rank aan mij die geen vrucht draagt, snijdt hij weg en iedere rank die wel vrucht draagt snoeit hij bij, opdat zij meer vruchten draagt…”
Kun je deze woorden horen, stuiten ze niet tegen de borst…?
Dat is niet de bedoeling, want Jezus heeft vertrouwen in ons, zijn tafelgenoten. “Jullie zijn al rein, door alles wat ik jullie gezegd heb. Blijf in mij. Blijf in mijn liefde…” Dat vieren wij in de kerk, in onze Dominicaanse gemeenschap, dat Hij, de Barmhartige onder ons aanwezig is, ons tegemoet komt. Dat Hij ons met de woorden uit de brief van Johannes, heeft lief gehad, ons zijn liefde schenkt. Nee, het is hier geen gezellig samenzijn… Jezus wil ook ons aanraken, doen weten: ik heb je gehoord, ik ken je…Wees niet bang. Je mag er zijn met alles wat aan je kleeft, wat mee draagt aan zorg, aan oud zeer, aan vreugde… “Niet wij hebben God liefgehad, maar Hij heeft ons liefgehad”, horen we in de brief van Johannes, de eerste lezing van vanmorgen. Geloven begint niet met geven, maar met ontvangen. De liefde en de goede woorden toelaten,…en dan daarmee aan de slag gaan… Wellicht voel je je soms los van alles en iedereen, niet verbonden, niet geworteld, maar hier mag je horen: wij zijn ‘beminde gelovigen’…
Wat een mooi beeld is het, dat Jezus de leerlingen, ons, in het evangelie meegeeft. Dat Hij de ware wijnstok is, zijn Vader de Wijnbouwer en wij de ranken. Ik keek vorig week zondag op de tv naar projekt Rembrandt, een zoektocht naar Nederlands meest getalenteerde kunstschilder. De kanditaten moesten deze keer een wijnstok met ranken schilderen. Wij, kijkers, kregen een wijngaard te zien: prachtige wijnstokken, fris groen blad, en blauwe druiven. Een avondzon deed ze blozen… Ik werd er blij van.
Het is niet alleen mooi, het beeld dat Johannes gebruikt… Ranken die geen vrucht dragen worden weggesneden…?!..Lastig…
Als je niet verbonden bent, sterf je af… Dat ranken worden gesnoeid om meer vrucht te dragen, verstaan we beter. Wij maken pijnlijk mee dat er in onze geloofgemeenschap gesnoeid wordt. Heel letterlijk… dat er steeds minder Dominicanen zijn, dat er in onze westerse kerk veel mensen afhaken, dat er in ons gebouw, het klooster wordt gesnoeid: steeds minder ruimte om elkaar te ontmoeten. De ruimte is niet meer van ons zelf, we moeten huren… Dit is hard… Het gevaar is dat we verzuren… Tegelijk: hoe mooi en bemoedigend is het , dat de broeders nu met elkaar, met pastores en parochianen in Lourdes zijn. … daar bidden, traantjes laten, maar ook wijn drinken… Ze…misschien mag ik zeggen wij verzuren niet , maar blijven verbonden met elkaar en geënt op Hem die Wijnstok is…
Als julllie in Mij blijven en mijn woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het gebeuren. Ja dat is wat ik probeer, met jullie samen in de woorden van Jezus te verblijven, elkaar daarin meenemen…dat de grootheid van Hem, wiens naam is Jahweh – ik ben er, wie-ik-ook ben-ik ben er voor jou - , in ons zichtbaar mag zijn… dat we die beleven…en vrucht dragen…
Nog een verhaal dat ik onlangs in de krant las. Over de Palestijnse arts, gynaecoloog Izzeldin Abuelaish. Hij werkt in een Israëlisch ziekenhuis. In 2009 verloor hij drie dochters. Een granaat uit een Israëlische tank onthoofdde ze. Bij de bombardementen afgelopen oktober verloor hij nog eens twintig familieleden. Toch zegt hij: het mag geen reden zijn elkaar te haten. Het is simpel legt hij uit: “Als een kind huilt, klinkt de Joodse en de Palestijnse baby hetzelfde, en in het ziekenhuis krijgen ze dezelfde zorg. Zodra deze kinderen het ziekenhuis verlaten, begint het onderscheid. Deze verschillen zijn door mensen gemaakt en dus kunnen mensen ze ook weer ongedaan maken. Er is nogal gesnoeid aan de rank dokter Abuelaish… maar hij is blijven bloeien… Hij is rein, gezuiverd… De grootheid van de wijnbouwer is in hem zichtbaar.
Zijn we een ogenblik stil in deze wijngaard, bij ons eigen tuintje. Welke woorden, welke beelden blijven bij ons hangen…? Bloeien wij? Hoe was het toen we werden gesnoeid…? Verdord of misschien toch rein geworden…?
Hans Schoorlemmer
