Overweging van Hans Schoorlemmer op de 6e zondag van Pasen,
25 mei 2025
Lezingen: Openbaring 21: 10-14. 22-23 en Johannes 14,23-29.
Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je alle overwegingen.
Overweging
Als thema van deze viering heb ik gekozen voor “het licht van het Lam”. Een thema, een titel uit het boek Openbaringen dat we als eerste lezing hoorden. Openbaringen, dat moeilijke mystieke, maar o zo mooie laatste boek van de bijbel, ook wel ‘troostboek van de kerk’ genoemd.
Het is een visioen van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, een droom. Johannes aan wie dit boek wordt toegeschreven, zegt het zelf: “Ik raakte in vervoering, hij – een engel nam me mee naar een hele hoge berg en liet me de heilige stad Jeruzalem zien, die uit de hemel neerdaalde, bij God vandaan”. Nee die stad, dat nieuwe Jeruzalem, is niet door de machtigen der aarde gebouwd. Nee, in die stad is geen tempel, geen kerk. God de Heer is zelf haar tempel, samen met Het Lam. Die stad heeft het licht van de zon en de maan niet nodig. Over haar schijnt Gods luister. Het lam is haar licht.
Dit visioen is in de St. Baafskathedraal in Gent te zien. De schilder Jan van Eyck heeft het hier rond het jaar 1450 geschilderd, getracht het te verbeelden. Midden op het schilderij staat het Lam op een altaar. Het straalt, het lam. De nieuwe stad, het nieuwe Jeruzalem heeft het licht van zon en maan niet nodig. In het nieuwe Jeruzalem, de stad van vrede is het Lam het licht… en de Geest. Op de plek van de zon heeft van Eyck een duif geschilderd, haar vleugels fier uitgespreid. Ze straalt. Haar gouden lichtstralen bereiken heel bescheiden alle figuren, ook het Lam. Onder het Lam knielen allemaal bijbelse figuren en ook bisschoppen en prelaten. Vanuit de verte zien we ook wereldlijke leiders zich naar het Lam bewegen. En aan de horizon staan allemaal kerken en kerktorens uit de tijd van Jan van Eyck. Alsof ook al die kerken, die hoge torens, zich in beweging zetten om te knielen voor Lam. Het schilderwerk doet me denken aan de uitvaart van paus Franciscus op het grote plein voor de Sixtijnse kapel. Ja, alle groten der aarde en een grote menigte hadden zich daar verzamelde rond de overleden paus Franciscus, die bij ons binnenkwam met “bona sera”, die gevangenen de voeten waste… Hij was gestorven, maar nog gaf hij licht… En iedereen, ook de groten der aarden waren gekomen om hem te groeten en te eren. Zelfs Trump was aanwezig. Misschien was het voor de vorm, maar toch… Wat bijzonder dat heel de wereld - zo leek het - knielde voor de kerkleider, die Jezus’ menszijn, zijn nederigheid, het Lam dichterbij bracht. Bemoedigend, troostend, dit gebeuren, een visioen uit de hemel neergedaald. Bemoedigend in een tijd dat we als kerk moeilijk hebben, minder mee lijken te tellen…
Bij nog een woord uit het evangelie wil ik met jullie stilstaan:
´Vrede laat ik jullie na, mijn vrede geef ik jullie, een vrede die de wereld - met zijn recht van de sterkste, de rijkste en de slimste - niet kan geven. “Vrede geef ik jullie, mijn vrede geef ik jullie” zegt Jezus, wetend dat Hij zal lijden, zal worden terechtgesteld. Hij kun je dan vrede bewaren? Alle pogingen om naar het zwaard te grijpen, om hem met geweld te verdedigen slaat Hij af. Jezus aanvaardt het kwaad, het lijden, het kruis, Hij neemt het op zich… Hij erkent dat het kwaad, het beest, de duivel, die mensen kan beheersen, er is!
Mooi, dat rode lint door de straten van Den Haag, die vleesgeworden rode streep, die zegt, die schreeuwt: tot hier en niet verder, wanneer komen jullie regeerders, bestuurders in Gods naam in actie, neem je mensenrechten serieus en noem je het beest bij de naam, doen jullie wat je doen kunnen. Bemoedigend dat tegengeluid.
Maar wat doet Jezus, hij neemt zijn kruis op zich, het kruis dat onontkoombaar is. Hij draagt het! Hoe is dat bij ons, bij mij? Tegen sommigen kruizen kan ik, moet ik vechten. Maar is er ook een kruis, dat onomkeerbaar is. Dat er is.
Elk’ ien heb sien eig’n kruus te dragen, de iene hebt der ien van piepschoem en de ander een van lood, zong Daniël Loohues. Maar het is wel! Veel van ons dragen een kruis, komen voor een kruis te staan. Kan ik dat aannemen, dat op me nemen erkennen… Dat het is zoals het is… Daarbij stilstaan, verdriet hebben, boos worden, huilen. Jezus gaat ons voor… met dragen en de liefde niet verliezen. Wel een slaaf, maar niet slaafs, wel kunnen knielen, niet gedwongen, bidden van binnenuit. Vrede laat ik jullie na, mijn vrede geef ik jullie. Hij gunt het ons, ziet ons, wil met zijn vrede ons bereiken.
