Overweging van Hans Schoorlemmer op de 33e zondag door het jaar, 17 nov 2024
Lezingen: Daniël 12, 1-3 en Marcus 13, 24-32
Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je andere overwegingen (en hier de overwegingen tot april 2023).
Overweging
Het gaat er heftig aan toe in de lezingen van deze zondag. In beiden verhalen gaat het om een beslissende tijd. “Een tijd van verdrukking, zoals er niet geweest sinds er volken bestaan…” zegt het boek Daniël. En Jezus in het evangelie: “Maar in de dagen na de verschrikkingen zal de zon verduisterd worden en de maan geen licht geven, sterren uit de hemel vallen, de hemelse machten wankelen”. En dan komt de Mensenzoon maar eerst… Juist de crisis is een teken, zijn de barensweeën van een nieuwe toekomst, waarin de Messias komt en zal overwinnen…
Deze lezingen horen we in tijd van grote crises op veel plekken in de wereld, oorlogen, oorlogsdreiging en natuurrampen. Tekenend dat afgelopen week vrijwel alle grote landen verstek lieten gaan op de milieuconferentie in Azerbeidzjan. Het behoud van onze aarde moest wijken voor oorlogsdreiging. Alle leiders druk met blussen van branden in eigen land of elders. Sommigen blusten met water, maar vaker nog - zo lijkt het - met olie… De zalf, de verbindende krachten lijken zoek…
De profeet Daniël en de evangelist zijn niet in paniek. Ze waarschuwen niet in die maalstroom van vernietigende bewegingen mee te gaan. In tegendeel. Ze zie de verschrikkingen als het begin, de aankondiging van de mensenzoon, die komen zal met macht en luister…
Wat kunnen we met deze lezingen in onze tijd van verwarring en crisis…? Kunnen we deze crisis als teken van nieuwe lente zien, als een vijgenboom waarvan de taken uitlopen en in blad schieten… ?
Volgende week is het Christus Koning, de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Dan vieren dat uiteindelijk Jezus Messias, Gods vleesgeworden liefde wint…een koning aan een kruis…Een koning die zich niet verzet tegen zijn beulen, maar het kwaad aanvaardt en bidt, vertrouwt. “ Vader in uw handen beveel ik mijn geest…”
De kracht van onze Koning, van onze Messias is niet het geweld, geen soldaten. Zijn kracht is zijn geloof, dat zijn liefdevolle vader er is, blijft en zijn zal, Zijn naam waarmaakt: Ik-ben-er, ik-ben-er-voor-jou. Die naam maakt dat hij de dood kan aanvaarden…
Wat kunnen we daarmee? In Gods Naam? Waarin gaat Jezus ons voor? Dat is ten eerste: de dood aanvaarden, het kwaad, het geweld … Is dat passiviteit? Teken van zwakte? We moeten toch ingrijpen, het kwaad, dat vooral bij de ander ligt, met wortel en tak uitroeien?... Jezus’ overgave aan het kruis is geen teken van zwakte. Wat Hij doet is het kwaad, het geweld en de pijn erkennen, dat het er is, … met dit leven gegeven… Jezus aanvaardt de slagen van zijn beulen… maar deze hebben niet het laatste woord, hij blijft bidden en vertrouwen, ook op het kruis…”Vader in uw handen beveel ik mijn geest”. Kunnen wij, kan ik het kwaad de dood aanvaarden, dat die er zijn… kan ik mijn eigen rotte plekken aanvaarden, ook wat ik niet kan veranderen.. en toch bidden en vertrouwen, me toevertrouwen aan de goede God, aan de Liefde… en er zijn… kaarsen branden, een licht aansteken…? Misschien denk je: wel allemaal zwaar vandaag. Ik weet het niet…?
Niet om het lichter te maken, ga ik met u terug naar het boek Daniël én naar Zwolle naar de Grote Markt en de oude Michaëlkerk. In de eerste lezing hoorden hoe in het boek Daniël de engel Michaël een grote rol speelt in de eindtijd. Op het beslissende moment, in de tijd van grote verdrukking zal hij ons terzijde staan…
Nu staan er op de grote Markt sinds enige jaren twee Michaëls , twee aartsengelen. Boven op de Grote Kerk staat er één, die verguld is en blinkt. Hij heeft een speer in zijn hand om de draak aan zijn voeten te doden.
Beneden, midden op de markt, staat een andere Michaël, twee- en een halve meter lang, gemaakt van zeegroen glas. Het glas kleurt groen op. Ja, het weer, het licht speelt met Michaël. De bode wiens opdracht het is hemel en aarde te verbinden, komt niet aanvliegen. Hij stáát er. De hemelse vreemdeling is ooit gekomen in de zomer, maar er hangen ook soms regendruppels aan zijn neus. En hij is winter- en hufterproof. Michaël beneden is minder macho dan Michaël boven. Hij is groot en stevig, maar tegelijk bescheiden. Hij draagt als engel gewoon een broek en een jasje. Zijn blik is ingetogen. Michaël is aanwezig, dringt zijn aanwezigheid niet op.
Michaël is er, beschikbaar, kwetsbaar en vooral aanwezig. Is hij onze, ook jouw patroon?
