Overweging van Corinne van Nistelrooij OP in de viering op de 24e zondag door het jaar (A), 17 september 2023, de viering waarin de benoeming van René Dinklo OP als rector werd gevierd, en in dankbaarheid afscheid werd genomen van Jan Laan OP als rector.

Lezingen: Romeinen 14,7-9 en Matteüs 18,21-35.

Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je andere overwegingen (en hier de overwegingen tot april 2023).

Verkondiging

Er zijn allerlei momenten in ons leven dat ons iets aangedaan wordt. Dat kunnen grote zaken zijn, maar zeker ook kleine:

• als iemand roddels over je verspreidt of zich niet heeft gehouden aan een afspraak.
• als je partner doet wat hij/zij zelf wil zonder rekening met jou te houden
• als politici mooie praatjes hebben maar jij er niks meer van gelooft.

Geloven is een levenshouding. Geloven is geloven dat het ook anders kan.  Maar hoe graag we het ook allemaal willen, soms geloven we er niet meer in. Niet in onszelf, niet in onze naaste, niet in de kerk of een religieuze kloosterorde, en vaak hebben we geen vertrouwen meer in de wereld om ons heen. Die gevoelens van onmacht kunnen ons verlammen, kunnen ons teleurgesteld maken of boos.

Kunnen maken dat we ’t bijltje er bij neergooien. En zo kan het gebeuren dat de beweging in ons leven stilvalt. Wég groei, wég contact, wég geloof. Dit gevoel zou ik graag eens verder uitdiepen.

We leven als individu samen met anderen in de wereld. Er is dus een ik, een jij, en er zijn organisaties, gebeurtenissen, kortom; een wereld om ons heen. Daarboven zou ik willen stellen, vinden we de Geest van God. Stelt u zich in gedachten maar een soort piramide voor met verschillende punten op het grondvlak waarin wij leven en één punt naar boven. Zo bezien, zijn alle relaties verbonden met elkaar en met de Eeuwige.

Zowel dus het individu, als onze naaste, als onze omgeving staan in relatie tot elkaar en in directe relatie tot God. Maar ook via-via, via de ander, of via de wereld kan je iets van God ervaren. Je kunt voor een ander de weg naar God worden. Je kunt door je in te zetten voor de wereld  iets betekenen voor een ander. God kan via ons, of via een ander, tot ons komen. Er zijn dus heel veel verschillende manieren van verbinding mogelijk. En juist die open verbinding is van belang, die genereert leven, betekenis, zin!

Vrijwel alle mensen willen ergens bij horen en in een verband leven met andere mensen; een huwelijk, een gemeenschap, een familie, een kloosterorde. De Joodse wijsgeer Martin Buber heeft eens gezegd: “Ich werde am Du…” te vertalen als: ‘Ik groei in verbinding met jou’. Menszijn betekent dus allereerst verbondenheid. Als je je verbonden voelt kun je bergen verzetten, kun je groeien.

Nu terug naar het gevoel dat ik in het begin omschreef: dat moment waarop we gekwetst worden, niet meer in staat zijn om de knoop tussen ons en de ander te ontwarren. Of de knoop tussen ons en God, tussen ons en de kerk. Wat gebeurt er dan? In het groter geheel van de piramide beïnvloedt één zo’n knoop de verbindingslijnen tussen alle andere relaties. De energie kan niet meer vrijelijk stromen en je relatie tot jezelf, tot de ander en tot de wereld wordt verstoord.

In elke relatie die de mens heeft, zit ook de relatie tot God. God heeft de mens vrijheid gegeven. We zijn vrij om te handelen zoals we willen. “Zondig” wordt iemand die zijn of haar vrijheid verkeerd richt en zich keert tegen zichzelf, tegen zijn omgeving, of tegen de ander. En daarmee tegen God. Vergeven nu is het opheffen van die zonde. Je vergeeft de ander zijn daad, je schenkt vergiffenis en opent daarmee nieuwe mogelijkheden, toekomst, léven!

Zeventig maal zeven maal, zegt Jezus ons vandaag. En dat is onnoemelijk vaak. Maar Jezus geeft daar mee aan dat het heel erg van belang is. Want waar contact niet tot stand komt, daar lukt het leven niet. Daar blijft het verleden het heden verwonden. Daar kan de energie niet stromen, dan stokt de verbinding.

Vandaag is een moment bij uitstek dat we de verbinding wél voelen. Er speelde in ons rectoraat jarenlang de kwestie of we wel een rectoraat konden blijven. De Zwolse broeders zijn allen tachtigers, ook onze rector Jan Laan. En al hopen we allemaal dat hij 100 wordt, het is niet reëel om hem te vragen om zo’n verantwoordelijke taak te blijven dragen. En gelukkig heeft het kapittel van de orde van Dominicanen besloten om een nieuwe rector voor te dragen. Dat betekent dat de Orde wil blijven investeren in Zwolle! En dat is fantastisch nieuws. Nieuws dat vandaag hier bekrachtigd en gevierd zal worden.

Een paar weken geleden kwam de nieuwe zendingsbrief uit. De opdracht vanuit de orde aan u allen. En als u hem nog niet gelezen heeft, neem er een mee naar huis en lees het eens rustig door. Want in die brief doen we vanuit de dominicanenorde een appél op u om met elkaar de dominicaanse spiritualiteit te beschouwen, mee vorm te geven en uit te dragen. In de werkgroepen en de beraden zullen we daar op terug komen en zoeken naar nieuwe manieren waarop dat kan. Want natuurlijk is het geweldig dat de orde een nieuwe rector tot beschikking stelt, maar de eerste verantwoordelijkheid voor de toekomst van onze geloofsgemeenschap ligt bij u, bij jullie hier, bij ons het kloosterteam en ook bij jullie die thuis mee vieren. Want wanneer morgen niemand meer de vieringen bezoekt, of iedereen het vrijwilligerswerk beëindigt, of niemand meer geld over heeft voor de kerk, dan bestaat overmorgen het rectoraat niet meer.

Ook in dit verband is het goed om ‘de piramide’ die ik beschreef nog even voor de geest te halen. Want zoals ik de huidige situatie van onze geloofsgemeenschap nu schets lijkt het alsof het voortbestaan van het rectoraat zich enkel afspeelt op het grondvlak, tussen de mensen en de omgeving. En lijkt het alsof de top van de piramide geen rol speelt. En dat is natuurlijk niet zo!

De liefde van God, de inspiratie van Zijn zoon Jezus Christus, de woorden uit de Schrift, de sacramenten die we vieren; zij zijn de bron waaruit we hier leven en waarnaar we reiken, elke keer opnieuw. Al doen we allemaal ons best, onze toekomst hier is dus niet volledig maakbaar, maar is ten diepste van de Eeuwige.

We hopen én geloven dat Zijn genade en vrede op léven gericht zijn, op toekomst hier voor ons allen! Moge het zo zijn… Moge ons dierbare rectoraat nog lang, nog heel lang blijven voortbestaan!

De voormalige en nieuwe rector schudden elkaar de hand.