Hineni

(English below)

Hineni: muziek van Kris Oelbrandt om bij te bidden, te mediteren, of 'gewoon' naar te luisteren. De negen gebedshoudingen van Dominicus waren het uitgangspunt van de muziek. Op 7 maart 2025, Wereldgebedsdag, ging in het werk in première, uitgevoerd door Ensemble INSOMNIO, onder leiding van Ulrich Pöhl. De negen delen werden telkens voorafgegaan door gesproken meditaties/toelichtingen, geschreven door Anneke Grunder, uitgesproken door Kris Oelbrandt. Die teksten zijn hieronder te lezen.

Vanaf vrijdag 7 november gaat er een meditatieve cursus ('Hier ben ik') van start rondom deze muziek en de gebedshoudingen van Dominicus.

"Voor de H. Dominicus was bidden een evident lichamelijke act. Er wordt verteld dat hij niet minder dan negen lichaamshoudingen kende waarin hij bad: buigen, liggen, zelfkastijding, knielen, staan, orante-houding, je uitstrekken naar boven, studeren en wandelen."

I. Buigen

Buigen is de toegangspoort naar verstilling,
de ouverture van oprecht gebed.
Want buigen is het prijsgeven
van wat je zelf in de hand wilde houden:
je angst, je stoerheid, je verborgen pijn, je vragen.
In buigen toon je je kwetsbaarheid. Het maakt je zacht.
Het is je ondergeschikt maken
aan wat groter is dan jijzelf, aan Wie groter is dan jijzelf.
Buigen maakt ons soepel voor wat op ons afkomt
aan vragen, aan pijn, aan vreugde.
Buigen is daarmee de schragende pijler
van al onze gebeden.

Daarom daalt de muziek voortdurend af
van hoog naar laag, in soepele bewegingen.
Kwetsbaar. Buigzaam.

II. Neerliggen

Je uitstrekken op de grond.
Als we ons zo toevertrouwen
aan Hem die groter is dan wijzelf,
geven we ons uit handen.
We erkennen dat het leven
niet allereerst van onszelf afhangt.
Dan valt alle actie even stil.
Bewegingloos liggen we plat op de grond,
helemaal horizontaal.
Zwaar voelen we
de aantrekkingskracht van de aarde.
We worden één met haar.
Maar we doorleven daarin ook
onze complete overgave
aan Hem die ons te boven gaat.
Deze houding is niet comfortabel.
De verbinding tussen hemel en aarde
is niet gemakkelijk vorm te geven.
Een levenslange zoektocht.

Daarom sleept de muziek zich voort
in lang aangehouden tonen,
soms berustend, soms opstandig.

III. Zelfkastijding

Jezelf slaan. Dat lijkt hard en liefdeloos naar jezelf,
maar dat is hier niet de inzet.
De middeleeuwse mens wist dit: degene die zichzelf beheerst slaat, leert klappen op te vangen.
Je wordt er week en zacht door; en ja, je raakt gewond.
Zo ga je open voor de buitenwereld,
open voor de pijn van anderen.
Onze eigen pijn helpt ons het lijden en de fouten van anderen te doorvoelen, hun pijn wordt de onze.
Het is de weg van Jezus Messias, die de lijdende mensen nabij was.
Zo droeg hij de pijn, het verdriet en de schuld van anderen. Hij werd ons lijden.
In het blijven bij het leed en het schuldbesef van de ander nemen we de pijn van Christus en van onze medemens op ons.
We gaan open voor een nieuwe wereld: een intens gebed.

Daarom is de muziek meer dan een reeks striemende slagen: daaronder blijft het gebed voortstromen
als een zacht kabbelend beekje, onverstoorbaar.

IV. Knielen

Door de knieën gaan. Het is voor ons
de meest vertrouwde gebedshouding.
Knielen is een uiting van diepe hoogachting
die direct met bidden geassocieerd wordt.
Je blijft je bovenlijf recht houden,
je behoudt je zelfrespect, maar je legt een knik in je benen.
Je maakt jezelf kleiner en daarmee de Ander,
de Onnoembare groter.
In de erkenning van Gods grootheid
schuilt ook onze afhankelijkheid van de Eeuwige,
zoals een kind zich van de liefde van zijn ouders afhankelijk weet, als situaties hem te boven gaan.
In het knielen keert een mens naar binnen.
We sluiten meestal de ogen.
Toch blijft ons hart daarbij ook op ‘buiten’ gericht.
Dan durven we ook te vragen,
durven we Gods nabijheid af te smeken
over de wereld, over onze naasten, over onszelf:
Heer ontferm u over ons.

Daarom zingt de muziek een woordeloos koraal, biddend, vroom, aandachtig. Een koraal dat steeds verder uitdunt,
omdat het opstijgt naar de hemel.

V. Staan

Staan is een heel gewone houding
die we in ons dagelijks leven veel aannemen.
Je voeten staan op de grond,
je voelt de zwaartekracht
en je verbondenheid met de aarde.
Je kunt daarbij nog meer doorvoelen:
de ruimte waarin je staat, je lichaam, je emoties.
Als we voor Gód gaan staan komt daar iets bij:
de durf om je fier, in vertrouwen aan God te presenteren:
hineni, hier ben ik. Tot uw dienst.
Dat vraagt acceptatie van jezelf,
met je mooie en je moeilijke kanten.
Dat drukt dankbaarheid uit
voor het leven dat je door God gegeven is.

Daarom is in de muziek
een hoofdrol weggelegd voor de hoorn,
die fier en open zijn melodie zingt,
samen met de vibrafoon die hoog en laag,
hemel en aarde, met elkaar verbindt.

VI. De orante-houding

Staan met open armen: je niet afsluiten
om je binnenkant te beschermen,
maar open staan, je veilig weten, je hart laten zien.
God willen ontvangen met open armen
- in alle kwetsbaarheid.
De liefde voor God krijgt zo lijfelijk vorm.

Maar deze houding is ook een gebaar naar de wereld.
We omarmen daarmee de aarde en al haar bewoners,
we sluiten haar in onze armen.
Daarom nemen we vaak deze houding aan
als we willen bidden voor mens en wereld.
Dit gebaar ondersteunt onze zegenbede
waarin we God vragen
om het goede in ons wakker te roepen
opdat wij de wereld ingaan met vertrouwen en hoop.

Daarom stijgt de muziek heel geleidelijk op in lange tonen,
telkens vertrekkend vanuit één toon
en telkens zich openend tot een harmonie:
een harmonie tussen God en wereld.

VII. Staan met omhoog gestrekte armen

In de tweede gebedshouding, liggen,
strekten we ons horizontaal uit
in overgave aan Hem die ons te boven gaat.
In de zevende gebedshouding
strekken we ons ook in overgave uit,
maar nu verticaal.
We maken ons smal, het contact met de aarde wordt klein.
Onze voeten raken nauwelijks de grond.
We richten ons hele lichaam op het Hogere,
en reiken met heel ons wezen naar de hemel, naar God.
We trekken ons terug uit de wereld,
in de hoop er daarna
gezuiverd en gesterkt in terug te keren.

Daarom wordt de muziek steeds ijler,
nu met nog slechts twee instrumenten.
De buisklokken herinneren
aan de tweede gebedshouding, het liggen,
terwijl de hobo ons meevoert
naar Hem die ons te boven gaat.

VIII. Studeren

Studeren is een vorm van verstilling en aandacht.
Aandacht voor het hier en nu, waar God is.
Aandacht voor wat er in je leeft
en voor wat God je te zeggen heeft via zijn Woord.
Studeren is het zoeken van verbindingen
tussen al deze aspecten,
tussen wat je weet en wat je aan het leren bent.
Daarvoor gebruiken we ons hart en ons verstand,
geschenken van God zelf.
Het is de meest vergeestelijkte gebedshouding.
Toch blijft het bídden: het is een vorm van verstilling
waarbij je gedachten doordringen tot in je diepste wezen,
tot in je ziel, waar God woont.

Daarom is de muziek nu uiterst grillig, onvoorspelbaar,
heen en weer springend
tussen verschillende klanken en figuren,
het verband zoekend. De geest waait waar Hij wil.

IX. Wandelen

Al wandelend ga je verder.
Je blijft niet ergens krampachtig aan vasthouden,
je laat dingen achter je.
Gebeurtenissen verliezen hun scherpte of dominantie.
Je laat ze zijn wat ze zijn.
Je krijgt vrede met alles om je heen,
met jezelf en met God. Je wordt mild.
Al gaande vallen ook
de andere acht gebedshoudingen op hun plaats.
Ze worden tot één groot gebed samengevat.
De acht andere houdingen voltrekken zich binnenskamers,
je bent op jezelf.
Hier zoek je God in de wereld.
Wandelen is zo een vorm van contemplatie, van bidden.
Het is ‘wandelen met God’.

Daarom herneemt de muziek
nog één keer alle vorige thema's
en stapelt ze op elkaar
als gebedshoudingen die weliswaar zeer verschillend zijn,
maar toch harmonieus samengaan als één gebed.

---

English:

Hineni: music by Kris Oelbrandt for prayer, meditation, or “just” for listening. St. Dominic's nine postures of prayer were the starting point for the music. On 7 March 2025, World Day of Prayer, the work premiered, performed by Ensemble INSOMNIO, conducted by Ulrich Pöhl. Each of the nine parts was preceded by spoken meditations/explanations, written by Anneke Grunder and recited by Kris Oelbrandt. These texts can be read below.

"For St. Dominic, prayer was an obvious physical act. It is said that he knew no fewer than nine physical postures in which he prayed: bowing, prosternating, chastising himself, kneeling, standing, the orans posture, stretching fully upwards, reading, and walking."

I. Bowing

Bowing is the gateway to stillness,
the overture of sincere prayer.
For to bow is to relinquish
That which you wished to control yourself:
your fears, your toughness,
your hidden pain, your questions.
In bowing, you show your vulnerability.
It softens you.
It is making yourself submit
to that which is greater than you,
to Whom is greater than yourself.
Bowing makes us supple for what comes our way
in questions, in pain, in joy.
Thus, bowing is the supporting pillar
of all our prayers.

That is why the music continually descends
from high to low, in supple movements.
Fragile. Pliable.

II. Prosternating (lying down)

Stretching out on the ground.
When we entrust ourselves like this
to Him who is greater than ourselves,
we give ourselves away.
We acknowledge that life
does not depend primarily on ourselves.
Then all action falls silent for a moment.
Motionless, we lie flat on the ground,
completely horizontal.
Heavily we feel
the gravity of the earth.
We become one with her.
But through this, we also experience
our complete surrender
to Him who is beyond us.
This posture is not comfortable.
The connection between heaven and earth
is not easy to shape.
A lifelong quest.

This is why the music drags on
In long sustained tones,
sometimes resigned, sometimes rebellious.

III. Chastising himself (self-flagellation)

Hitting yourself. That seems harsh and unloving towards yourself,
but that is not the point here.
Medieval man knew this: the one who hits themselves in a controlled manner, learns to take the blow.
It makes you weak and soft; and yes, you get hurt.
This is how you open up to the outside world,
open to the pain of others.
Our own pain helps us feel the suffering and mistakes of others; their pain becomes ours.
It is the way of Jesus Messiah, who was close to the suffering people.
This is how he bore the pain, sorrow and guilt of others.
He became our suffering.
In standing still with the suffering and guilt of the other,
we take on the pain of Christ and of our fellow man.
We open to a new world: an intense prayer.

This is why the music is more than a series of striking beats: under it all, prayer continues to flow
like a gently rippling brook, unruffled.

IV. Kneeling

Bending the knee. To us, that is
the most familiar prayer posture.
Kneeling is an expression of deep reverence
that is directly associated with prayer.
You keep your upper body straight,
you maintain your self-respect, but you bend your legs.
You make yourself smaller and thereby the Other,
the Unnameable greater.
In the recognition of God's greatness
lies also our dependence on the Eternal,
just as a child knows themselves to be dependent on the love of their parents when situations are beyond them.
In kneeling, a person turns inward.
We usually close our eyes.
All the while, our hearts also remain focused ‘outwards’.
Then we also dare to ask,
we dare to beg for God's nearness
over the world, over our neighbours, over ourselves:
Lord, have mercy on us.

This is why the music sings a wordless chorale,
praying, devout, attentive.
A chorale that thins out more and more,
because it ascends to the heavens.

V. Standing

Standing is a very common posture
that we adopt often in our daily lives.
Your feet stand on the ground,
you feel the gravity,
and your connection with the earth.
With that, you can feel even more:
the space in which you stand, your body, your emotions.
When we stand before God, something is added:
the courage to present yourself proudly in trust to God:
hineni, here I am. At your service.
That requires acceptance of yourself,
of your beautiful and your difficult sides.
That expresses gratitude
for the life given to you by God.

This is why, in the music,
a leading role is reserved for the horn,
which proudly and openly sings its melody,
together with the vibraphone that binds
high and low, heaven and earth.

VI. The "orans" posture

Standing with open arms: not closing yourself off
to protect your insides,
but being open, knowing you’re safe, showing your heart
Wanting to receive God with open arms
- in all vulnerability.
The love for God thus takes corporeal form.

But this posture is also a gesture to the world.
With it, we embrace the earth and all her people,
we hold her in our arms.
That is why we often adopt this posture
when we want to pray for man and earth.
This gesture supports our prayer of blessing
in which we ask God to awaken the good in us
so that we may enter the world with confidence and hope.

This is why the music steadily ascends in long tones,
repeatedly starting from one tone
and each time opening itself into a harmony:
a harmony between God and earth.

VII. Standing with arms stretched upwards

In the second prayer posture, lying down,
we stretched out horizontally
in surrender to Him who is beyond us.
In the seventh posture of prayer
we also stretch into surrender,
but this time vertically.
We make ourselves narrow,
the contact with the earth becomes small.
Our feet barely touch the ground.
We focus our whole body on the Higher,
reaching with all our being to heaven, to God.
We retreat from the world,
hoping to return to it afterwards,
purified and strengthened

This is why the music becomes thinner and thinner,
now with only two instruments.
The tubular bells remind us
of the second posture of prayer, lying down,
while the oboe carries us away
to Him who transcends us.

VIII. Studying (reading)

Studying is a form of stillness and attention.
Attention to the here and now, where God is.
Attention to what lives inside you
and to what God has to say to you through His Word.
Studying is to seek connections
between all these aspects,
between what you know and what you’re learning.
To do this, we use our hearts and our minds,
gifts from God himself.
It is the most spiritualized posture of prayer.
Yet it remains prayer: it is a form of stillness
where your thoughts penetrate into your deepest being,
into your soul, where God dwells.

This is why the music now is extremely erratic, unpredictable, jumping back and forth
between different sounds and figures,
seeking the connection. The Spirit blows where He wishes.

IX. Walking

While walking, you move forward.
You don't cling frenetically to anything,
you leave things behind.
Events lose their sharpness or dominance.
You let them be what they are.
You become at peace with everything around you,
with yourself and with God. You become mild.
As you go along, the other eight prayer postures
fall into place.
They blend together into one big prayer.
The other eight postures take place within,
you are on your own.
Here, you seek God in the world.
Like this, walking is a form of contemplation, of prayer.
It is ‘walking with God’.

This is why the music repeats
all the previous themes one more time
and stacks them together
like postures of prayer which, however their differences,
become one harmonious prayer.